货车已近5年未年检且是注销车辆被执勤民警查扣
Пермь с?йл?ше | |
?зисем: |
百度 越早发现,越可能接受手术,挽救他们的生命。
татарча |
---|---|
Илл?р: | |
Т?б?кл?р: | |
Классификация | |
Т?ркем: |
Пермь с?йл?ше — татар телене? казан диалектына караган с?йл?ше.
Таралышы
[?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт]Пермь с?йл?ше Пермь крае татар ??м башкортлары арасында, Башкортстанны? Аскын районы т?ньягында таралган.
?зенч?лекл?ре
[?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт]Пермь с?йл?ше фонетик ?зенч?лекл?ре буенча урта диалектка карый. Л?кин шул ук вакытта бу с?йл?шне? себер ??м миш?р диалектларына охшашлыгы турында с?йли торган ?зенч?лекл?р д? табыла. Сузык авазлар системасы ун аваз булуы бел?н характерлана: а, ?, у, ?, о, ?, ы, э, ый, и. Пермь татар татарлары с?йл?ше озак вакыт чит телл?р мохитенд? формалаша, бу лекика ?лк?сенд?ге к?п кен? борынгы к?ренешл?рне саклап калырга м?мкинлек бир?. Пермь с?йл?шенд? борынгы т?рки с?зл?р катламы сакланып калган. Борынгы т?рки тел дип VII-XII гасыр язма ??йк?лл?ренд? терк?лг?н т?рки телг? ?йт?л?р.[1]
[а] авазы о-лашмаган, нократ, касыйм, д?бъяз, м?лки с?йл?шл?ренд?ге [а] авазына охшаган.
С?йл?мне? бернич? ?зенч?леге к?рше фин-угыр телл?рен? (удмурт, коми телл?рен?) охшаш: [т] авазы [ть] (т’?пи - т?пи), (кат’ык - катык). ?д?би телд?ге [л], [д] авазлары кайвакыт [л’] [д’] булып я?гырыйлар (л’ынкыл – кеше, л’ынку – с?йл?ш?, ад’ийал - одеяло), бу авазлар фин-угыр телл?ренн?н керг?н с?зл?рд? очрый.
?д?би тел бел?н о ~ у, о ~ у, э ~ э(е) ~ и, а ~ ы ??м у ~ ы ~ и т??г?ллекл?ре к?рен?: сурау (сорау), печин (печ?н), йа?ы (я?а), ча?га (ча?гы). Аннан тыш: ?й ~ ?, ?й ~ ? (т?м? - т?йм?, с?ли - с?йли) т??г?ллекл?ре очрый. Калын ??м нечк? сузыклар алмашы хас: йанаша (й?н?ш?), с?лен? (салыну). Себер диалектларындагы кебек и ~ ей (?ней - ?ни) алмашы очрый.
Пермь с?йл?шене? ?зен? ген? хас ?зенч?лекл?ре:
- иялек, юн?леш, т?шем, урын-вакыт килешл?ренд? алмашлыклар ?зенч?лекл?ре: минен//мийен//мийн//мин// /минем/, мий?//мине??//ми??// /ми?а/, мий?н//минен?н//миненн?н//миненд?н, миненд?//минд?, тегене? /шушыгы?/, тегене?? /шушны?а, шушыныга, тегенен?н//теген?н//тегененн?н, тегененд?//тегенд?.
- сан ?зенч?лекл?ре: - Ик?w кызы бар, бер?w малайы бар (ике кызы бар, бер малае бар).
- сан, сыйфат бел?н бирелг?н р?вешл?рг? -сы кушыла: Берсе ызбаны саттык (бер ?йне саттык).
- аергыч т?шем килешенд? бирел?: Икене к?бин артык салдык (ике киб?н артык салдык).
- мик?н урынына мыса//масса//м?с?//б?с? каулланыла: умартасы сапхузны? ике й?з баш мыса (умартасы совхозны? ике й?з баш мик?н).
Иск?рм?л?р
[?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт]Чыганаклар
[?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт]?д?бият
[?зг?рт? | вики-текстны ?зг?рт]- Рамазанова Д. Б. К истории формирования говора пермских татар. Казань: ИЯЛИ, 1996. 239 с.
- Рамазанова Д. Б. Татары восточного Закамья: их распространение, особенности говора. Казань: Магариф, 2001. 298 с.